Ljouwert, 8 novimber 2025

De toekomst
Waarom stem ik op de Partij voor de Dieren? Omdat die partij de beste garantie is voor een betere toekomst. Omdat de Partij voor de Dieren als enige partij streeft naar systeemverandering in plaats van symptoombestrijding.

En er zijn wel meer dingen:

• De nog altijd verslechterende stand van de weidevogels. Dat doet me echt pijn. Weidevogels zijn de ziel van Fryslân en de politieke elite haalt de schouders erover op.
• De stroomkabel door Schiermonnikoog. Ik weet zeker dat de Partij voor de Dieren onder geen beding, onder geen belofte van een mooie ministerspost, die kabel zal accepteren.
• Glyfosaat, lelieteeltgif en ander landbouwgif, Pfas, micro- en nanoplastics, van geen andere partij verwacht ik dat ze concrete stappen zullen zetten om de vergiftiging van onze omgeving stop te zetten. Geen andere.
• Koeien in de brandende zon tijdens hittegolven. Need I say more? Je wéét dat je bij de Partij voor de Dieren moet zijn om daar een einde aan te maken. Dat weet je.
• De steun voor Gaza, de roep om sancties tegen Israël, de felle strijd voor mensenrechten. Ik praat soms met Ayman Qudaih die een zwaar leven leidt met zijn gezin, onder de Israëlische onderdrukking in Gaza. Hij is blij en trots dat ik kandidaat ben voor de partij zo duidelijk, integer en fel opkomt voor hem en al die honderdduizenden onderdrukte Gazanen. Ik maak me zorgen om Ayman, zijn vrouw, zijn kinderen en zijn broer. Zijn steun is voor mij onmetelijk belangrijk.

Vijf procent
Tijdens het flyeren werden me twee dingen gevraagd: het defensiestandpunt en de afsplitsingspartij cq het vertrek van Koffeman. Even kort wat ik daar van denk.

In de eerste plaats ben ik blij met het defensiestandpunt van de Partij voor de Dieren. Pacifisme is voor mij een streven, een doel, maar helaas is het verder weg dan ooit. Wat ik cruciaal vind in het defensiestandpunt is dat de Partij voor de Dieren onafhankelijk wil worden van de VS en met andere Europese landen wil samenwerken op militair terrein. Dat is goed, dat is visie.

Dat is nog es wat anders dan lamlendig achter Trump en Rutte aanlopen en 5% van je BBP ophoesten.

Wat de afsplitsingspartij betreft: niemand zit te wachten op verdere versnippering in het politieke spectrum. Dit gaat niets opleveren, het irreële anti-defensiestandpunt is zo niche, dat doen ze alleen voor zichzelf. En om de Partij voor de Dieren te beschadigen. Dat kan ook het enige motief geweest zijn van het gezeur van Koffeman, eerst in de Groene Amsterdammer (nee, ik ga dat proefabonnement nu echt niet meer in een abonnement omzetten), daarna in de NRC. De enige reden voor het gezeur was het beschadigen van de Partij voor de Dieren in campagnetijd.

Ik ben blij dat de positie van Esther Ouwehand met zijn vertrek is versterkt. Ik hoop op groei van het zetelaantal in de Tweede Kamer voor de PvdD. Ik hoop op één, wie weet twee of drie zetels in de gemeenteraad van Leeuwarden, straks in maart. Ik heb zin om te gaan beuken tegen de logge, volgevreten, decadente machtsblokken van het midden en (extreem)rechts!

Daarom stem ik woensdag op Esther Ouwehand, de enige, de échte oppositieleider in de Tweede Kamer. ​

​​Gisteravond was in Sneek een avond van de Partij voor de Dieren over de invloed van (plantaardig) eten op onze gezondheid. Nou ben ik niet gegaan omdat ik daarover twijfelde, maar het leverde wel degelijk nieuwe inzichten op. Zo had ik wel es van Caring Farmers gehoord, maar dat dat onderdeel is van een brede Caring-beweging, met onder meer Caring Dietitians en Caring Vets, was mij niet bekend.

De avond werd geopend door Renée Punt van Caring Doctors met een verhaal dat nog es op een rij zette hoe we onszelf met vlees eten 'in het pak naaien', omdat de koe een heel inefficiënte manier is om aan eten te komen: we kappen Amazonewoud voor veevoer, we gooien duizenden liters water weg in de productie van een stukje vlees en het methaangas (de scheten van een koe) zorgt voor een versnelling van klimaatverandering. Tel uit je winst...

Leefstijlcoach Ramon Riemer-Menger prikte de luchtballon door dat je met een plantaardig voedingspatroon niet voldoende aminozuren binnenkrijgt. Die mythe is gebaseerd op het feit dat in vlees alle aminozuren voorhanden zijn, maar als je gevarieerd plantaardig eet (zorg dat je alle kleuren van de regenboog aan groenten en fruit eet!), dan is er niks aan het handje.

Zowel Punt als Riemer hadden natuurlijk ook meer te vertellen, maar dat kan ik hier allemaal niet opschrijven. Beste is toch dat je voortaan naar de bijeenkomsten van de PvdD komt. Misschien dat we een volgende keer maar es moesten doorgaan op de vraag (die gister ook aan de orde kwam) dat als vlees en bewerkt eten zo slecht voor je gezondheid is en als mensen zich zo zorgen maken over klimaatverandering dat ze er psychische klachten over oplopen, hoe kan het dan dat we massaal als mensheid toch richting afgrond blijven lopen en hoe keren we die koers?

Misschien bestaat er ook zoiets als Caring Sociologen?

Iedere partij zorgt dat er minstens één kandidaat uit iedere provincie op de lijst staat. Voor Fryslân is dat Anne Johan Woudstra. Ik sprak vandaag met hem.

Sinds ik mezelf profileer als actief voor de Partij voor de Dieren, ben ik verschillende keren aangesproken door mensen die vinden dat de partijnaam ongelukkig gekozen is. En eerlijk gezegd: ik snap dat wel, want ik heb er zelf ook een tijd tegenaan gehikt, maar: ik ben er ook, ehm... overheen gehikt!

Als je naar de website van de Partij voor de Dieren gaat gaat, zul je zien dat er maar liefst negen (9) idealen zijn waar we ons sterk voor maken. Slechts één daarvan is dierenrechten. Sommige idealen zijn nauw verbonden aan dieren, zoals klimaat, landbouw en een schone Aarde, maar er zijn ook de oude, vertrouwde politieke thema's zoals economie, onderwijs en zorg. 

Waarom dan toch partij voor de dieren? Omdat dat één van de zaken - de belangrijkste - is waarop wij ons onderscheiden van andere partijen. Waar andere partijen totaal geen oog hebben voor dieren, of dierenbelangen wel zien, maar tóch kiezen voor mensenbelangen, zijn wij de stem voor dieren. Omdat dieren zelf geen stem hebben, omdat koeien niet kunnen protesteren tegen vrijheidsberoving als ze de wei niet in mogen, vissen geen aangifte kunnen doen van mishandeling tegen hengelaars en vogels geen dokter kunnen zoeken als de sigarettenpeuken die ze in hun nest hebben verwerkt, hen ziek maken.

En ook in die andere thema's, die idealen die niet specifiek over dieren gaan, kijken we altijd wel wat de effecten op dieren zijn, of de belangen van dieren niet geschaad worden.

Wees eerlijk: je wilt toch een partij die zich onderscheidt? Al die partijen die denken het 'in het midden' te kunnen vinden, die lijken toch ook allemaal op elkaar? Ik zie hooguit verschil in stijl, maar of D66, PvdA (inclusief GroenLinks) en het CDA nou zo enorm van elkaar verschillen... Net als die bruine klont extreemrechtse partijen: verschil van stijl, maar allemaal dezelfde haat.

Pindakaas
Dus die naam 'voor de Dieren' maakt het onderscheid duidelijk. Net als al die potjes pindakaas in de supermarkt. De één heeft stukjes pinda, de ander is smeuïg, een derde is crunchy, een vierde biologisch. Op die manier proberen producenten van potjes pindakaas zich te onderscheiden van andere potjes pindakaas, zodat jij kunt kiezen voor wat jou aanstaat. 

De Partij voor de Dieren is een vegan potje pindakaas en onze smaak is anders dan alle anderen. Dit is de partij waarvan je onderhand wel weet dat ze niet meewaaien met elke wind, maar idealen heeft waar niet mee valt te marchanderen. Met slimme ideeën

• om de klimaatcrisis te bestrijden (5% van het BBP naar klimaat)
• voor meer natuur (in elke provincie een nieuw natuurgebied)
• om vervuilers voor de kosten van schoonmaak te laten betalen (looking at you, Schiphol, Tata Steel, Chemours)
• voor bestrijding armoede (door afschaffing fossiele subsidies, moet je kijken wat er dan mogelijk wordt...)

​Als je dat weet, stap je toch even over je verbazing over de naam heen?

Bovenstaande zijn mijn persoonlijke redenen waarom de naam me niet afstoot. Over de redenen waarom voor de naam gekozen is, staat op de website van de partij deze uitleg.

Vandaag was Rob Jetten bij het Netwerkcentrum Leeuwarden. Hij praatte uitvoerig met bezoekers van het centrum en de medewerkers. Verhalen over hoe het Netwerkcentrum helpt eenzaamheid te doorbreken, helpt om van verslaving af te komen en mensen met kleine beurs helpt met (gratis) eten, (gratis) kleding en (gratis) advies. 
Na afloop sprak ik nog even kort met hem over wat hem was bijgebleven van het bezoek.

Het filmpje maakte ik met Joshua Dominguez.

Het contrast kan niet groter: terwijl extreemrechtse knokploegen in Den Haag losgingen, zwierf de Partij voor de Dieren Leeuwarden door de binnenstad, gewapend (slechts) met een grijpstok en vuilniszakken om UN World Clean Up Day te vieren.

Ik vond dat het op de Nieuwestad nog wel meeviel met het zwerfvuil, maar op andere plekken (rond het Oranjehotel, Prins Hendrikstraat, Schavernek) kwamen we bepaald niet voor niks.

Wat echter overal te vinden was, waren de peuken. Duizenden, tienduizenden peuken zullen er liggen op de korte route die we liepen. Het wordt tijd dat de gemeente Leeuwarden haar peukenstofzuiger gaat inzetten!

Twee jaar geleden was het klaar. Weer een verkiezingsuitslag die ons niks goeds zou brengen (heb ik gelijk gekregen of wat!?) en ik besloot weer politiek actief te worden. Ik wist niet wát ik wilde doen, ik wist alleen dat ik het bij de Partij voor de Dieren wilde doen.

Twee jaar later en nu is het duidelijk wat ik ga doen: ik ben lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen in Leeuwarden, volgend jaar maart!

Vandaag is de kandidatenlijst vastgesteld op het partijcongres in Den Bosch. Ik heb nog dezelfde drive als twee jaar geleden: er moet meer ruimte komen voor dieren en andere natuur, ook in de stad, de dagelijkse situatie van mensen die te weinig geld hebben om van rond te komen, die situatie moet verbeteren en ik ga keihard werken aan schone lucht, schoon water en schone grond.

Ik heb voor de PvdD gekozen omdat het één van de laatste partijen is die de standpunten niet laten bepalen door de vraag waarmee ze de meeste stemmen kunnen halen. De PvdD staat voor dierenrechten, vergaande klimaatmaatregelen, knokken voor biodiversiteit, armoedebestrijding en mensenrechten en daar wordt niet mee gemarchandeerd (en zo hoort het).

Rechts en extreemrechts hebben genoeg afgebroken, het is nu tijd voor een partij die gaat bouwen, die knopen gaat doorhakken, en die de gemeente Leeuwarden mooier, duurzamer en eerlijker wil maken. Welke partij dat is? 👇

Leeuwarden is een stukje rozer geworden na een actie met krijtspuitverf door de Friese Dolle Mina's. Leuk dat er ook Friese spreuken werden gebruikt!

• Bliuw fan ús ôf
• Dizze strjitte is ek van ús/ De straat is ook van ons
• Hannen thús
• Dolle Mina is watching you
• Openbaar is ook van haar

Ik denk dat we nog wel meer van de Mina's gaan horen, de komende tijd, want hoe aardig deze actie ook is, het is serieus hard nodig.

Ik was een nacht lang aanwezig bij het voorlezen van de namen van de slachtoffers van de genocide in Gaza. Allemaal mensen met het hart op de goede plaats en allemaal dappere mensen, want ga d'r maar aan staan, tussen 00:00 en 08:00u op een leeg plein moeilijk uit te spreken namen oplezen.
In de woorden van Ayman Qudaih die met zijn gezin de genocide probeert te overleven: "Gaza is not alone; it is in the hearts of the free".