Sije en Klaaske Poortinga in het midden vooraan.
Boven de rechterschouder van Sije, mijn moeder Annie van der Pal en mijn vader Rinze. Aan zijn rechterzijde zijn moeder - mijn oma - Antje Poortinga |
De Poortinga's
Mijn oma van vaders kant was een Poortinga. Antje (Annie) was de dochter van Sije Poortinga en Klaske Roorda.
Sije Poortinga en Klaaske Roorda Sije is geboren in het molenaarshuisje van molen De Hoop in Readtsjerk (dit huisje is in 1982 door brand verwoest). Hij werd "uit hoofde van broederdienst" vrijgesteld van militaire diensplicht. Hij trouwde in 1908 met Klaaske Roorda en werkte bij de kaasfabriek van Frico aan de Harlingertrekvaart. Ze woonden in de Cronjéstraat in Leeuwarden. Mijn vader, Rinze, was dol op zijn pake Sije, die een buitengewoon vriendelijk man moet zijn geweest. Klaaske woonde na de dood van Sije bij dochter Antje aan de Gerbrandyweg in Leeuwarden. Haar laatste jaren woonde zij in het verzorgingshuis 'Nije Hoek', ook in Leeuwarden. Sije Poortinga * 26 december 1884 (Reatsjerk/Roodkerk) + 5 april 1969 (Leeuwarden) Huwelijk: 13 mei 1908 met Klaaske Roorda * 11 april 1888 (Britsum) - Hun kinderen waren:
Pieter Jennes Poortinga & Klaaske Sijes Jeltema
Van Jenne en Klaaske is niet veel bekend. Hij is wegens lichamelijke gebreken vrijgesteld van militaire dienst, was later watermolenaar (op molen De Hoop bij Readtsjerk) arbeider te Stiens. Klaaske was de dochter van Sije Jans Jeltema en Hiltje Jacobs Sikma.
Hun kinderen waren:
Molen De Hoop staat nog steeds trots in de polders bij Readtsjerk.
Al wordt er niet meer mee bemalen, de molen is nog steeds in gebruik als opleidingsmolen van de stichting De Fryske Môle Jenne Renzes Poortinga en Jantje Pieters van der Woude
Jenne was een landbouwer, en is op vrij hoge leeftijd, na het overlijden van Jantje, getrouwd met Jitske Hendrik Hellinga. Jantje is echter de moeder van hun elf kinderen, waarvan ze de eerste op haar 22e jaar kreeg en de laatste toen ze 45 jaar was. Jenne Renzes Poortinga * 26 maart 1816 (Jislum) + 23 september 1890 (Wanswerd) Huwelijk: 24 mei 1838 met Jantje Pieters van der Woude * 11 januari 1817 (Wanswerd) + 28 mei 1870 (Jislum) Hun kinderen waren:
Renze Gerbens Poortinga en Taetske Gerbens Torenmans
Dit is de naamgever van de familie. Renze was kastelein in Wanswerd aan de Dokkumer Ee. Formeel viel dat onder het dorp Wanswerd, tegenwoordig beschouwen we het als onderdeel van het dorp Burdaard. De herberg van Renze had een stal die bereikbaar was via een poort en precies die poort was blijkbaar zo onderscheidend dat Renze het koos als familienaam, toen dat door Napoleon in 1811 verplicht werd gesteld. Renze is niet oude geworden. Na zijn dood wordt Taetske genoemd als 'kasteleinske', maar ook als komelkster onder Wanswerd. Ze is nog hertrouwd met Jitse Stevens Boersma. Zij kregen nog een zoon Steven. Renze Gerbens Poortinga * 2 maart 1779 (Wanswerd) + 15 november 1824 (Wanswerd) Huwelijk: 12 augustus 1804 met Taetske Gerbens Torenmans * 15 januari 1786 (Holwerd) + 6 oktober 1856 (Wanswerd, op huisnummer 30) Hun kinderen waren:
Gerben Wijbes en Antje Dirks
De hierboven genoemde herberg van Renze Gerbens Poortinga, was in 1790 door zijn vader Gerben Wijbes gekocht. Bij D. Poortinga is nog een mooi verhaal uit 1803 te lezen van een man die zei uit Oosterzee te komen en in de herberg overnachtte. De volgende ochtend om half vijf bleek hij stiekem te zijn vertrokken door uit een raam te klimmen 'met medeneming van enige goederen'. Zoon Renze is op een paard geklommen en heeft geprobeerd de dief in te halen. Vanaf Leeuwarden tot Sneek is zelfs een 'hofdienaar' met hem meegereisd, maar ze hebben de dief niet kunnen achterhalen. Antje was de dochter van Dirk IJtzen (die in 1812 de naam Tamminga aannam) en Saapke Franzen Gerben Wijbes * 28 maart 1745 (Wanswerd) + 14 november 1810 (Wanswerd) Huwelijk: 9 mei 1770 met Antje Dirks (Tamminga) * 16 februari 1744 (Wanswerd) + 1803 Hun kinderen waren:
Wijbe Tjipkes (Tjepkes) en Rinske Gerbens
Volgens D. Poortinga zijn de doopboeken van de kerk in Wanswerd bij een brand verloren gegaan, waardoor het moeilijk is vast te stellen wanneer Wijbe geboren is, maar het moet rond 1722 zijn. Hij wordt in het quotatieboek avn 1749 beschreven als 'gemeen boer'. Rinske overleed in 1746 in het kraambed bij de geboorte van hun tweede kind Rinse, die ook als zuigeling of peuter overleden moet zijn. Rinkse was de dochter van Gerben Jacobs en Seetske Wijbes. Na haar overlijden is Wijbe nog hertrouwd met Tjitske Pieters, met wie hij zeven kinderen kreeg. Wijbe Tjipkes * ± 1722 (Wanswerd) + 1781 (Wanswerd) Huwelijk: 26 april 1744 met: Rinske Gerbens * ? + 1746 (Wanswerd) De kinderen van Wijbe en Rinskje waren:
Tjepke Jans en Trijntje Wijbes
De informatie is zeer schaars. Tjepke was volgens het Quotatieregister van 1749 een 'redelijk welgesteld boer'. D. Poortinga vermeld dat hij ook nog ; strijkgeldschrijver' was. Hoe Tjepke en Trijntje elkaar ontmoet hebben laat zich raden: de ouders van Trijntje zijn jong overleden. Eerst haar moeder en toen ze ongeveer negentien was, ook haar vader. Jan Tjipkes (zie hieronder) moet een goede bekende van de familie geweest zijn, want hij werd curator over Trijntje en haar bezittingen. Dat zal in de praktijk ook hebben betekend dat deze jonge, ongetrouwde vrouw bij de curator in huis kwam te wonen. Trijntje is later met de zoon van haar curator getrouwd. Trijntje was de dochter van Wijbe Lieuwes en Nieske Fransen Tjepke Jans * tussen 1696 en 1700 + ? Huwelijk: ± 1720 met: Trijntje Wijbes * 1702 Hun kinderen waren:
Jan Tjipkes en Lijsbeth Ottes
De gegevens worden vrij schaars, maar aardig is dat Jan een schipper was. Volgens D. Poortinga kwam hij 'met attestatie' (getuigschrift) van het nabijgelegen Reitsum naar Wanswerd. Hij is dus degene geweest die zich in de 17e eeuw in Wanswerd heeft gevestigd, wat de woonplaats van de Poortinga's zou blijven tot in de 20e eeuw. Hij trouwde op 36-jarige leeftijd met de weduwe Lijsbeth Ottes. Zij was getrouwd geweest met Frans Taekes en ze woonden ze op de boerderij Noorddam bij Ginnum. Hij pachtte die boerderij voor 3 goudguldens. Lijsbeth en Frans hadden vier kinderen. D. Poortinga schrijft: 'In 1684 woonde Lijsbeth met haar man Frans Taekes op een plaats van St-Antoon (rusthuis)'. Met plaats wordt waarschijnlijk een boerderij bedoeld (vgl het Friese woord voor boerderij: 'pleats'. Nadat Lijsbeth met Jan getrouwd is, is er op 8 december 1696 een inventarisatie van haar bezittingen gedaan. Uit een document uit 1722 blijkt dat Jan Tjipkes (in het document wordt hij schipper genoemd) curator was over de 19-jarige Trijntje Wijbes. Jan Tjipkes * omstreek 1660- 1670 + na 1722 Huwelijk: 1696 met: Lijsbeth Ottes * omstreek 1660 - 1665 (Westernijkerk) + na 1715 Jan en Lijsbeth hebben nog één kind gekregen:
Tjipke
D. Poortinga verontschuldigt zich bijna in het boek over het gebrek aan gegevens. Het probleem ligt bij de grote hiaten in de doop-, trouw en huwelijksregisters uit die tijd. Eigenlijk is over de stamvader van de Poortinga's alleen twee dingen te reconstrueren:
|
Literatuur
Genealogie Poortinga - D. Poortinga (eigen beheer, 1979)