Eén van de plekken waar ik heel graag kom is de kapel van het Monasterium Poortackere in Gent. Het monasterium stamt uit de 19e eeuw en wordt nu niet meer als klooster gebruikt, maar is een sfeervol hotel. Hoewel in het hele hotel het 19e-eeuwse katholicisme van de wanden druipt, is de kapel het mooist. Als onderdeel van het hotel is het natuurlijk geen kapel meer, maar is de zalenverhuur ingegaan. Maar iedere keer als ik in de Poortackere verblijf, loop ik even naar de kapel en als er niemand is, ga ik er even een kwartiertje zitten en kijk om me heen en zwelg in de neogotische architectuur.
|
Kapel Monasterium Poortackere, Gent
|
St. Michaëlskerk, Harlingen
Bouw: 1881 Architect: Alfred Tepe |
Vaak vind ik 'hoe ouder, des te beter'. Vandaar dat ik interesse heb in de oudste overgeleverde schilderkunst in onze contreien (fresco's), het oudst bekende oorspronkelijke schrift in Noordwest-Europa (runen) en de oudste nog staande bouwkunst: romaanse kerken. Gotiek trek ik ook nog wel, maar alles van na de middeleeuwen is mij niet oud genoeg. Desalniettemin houd ik dus erg van die neogotische kapel in Gent. Ik laat daarom de teugels van mijn principes een beetje vieren en ga op zoek naar neogotiek, in ieder geval in Friesland.
En dus 'toog' ik op een zomerse septemberdag naar Harlingen en fotografeerde de St Michaëlskerk in Harlingen. Deze driebeukige kruisbasiliek is van 1881 en werd gebouwd door architect Alfred Tepe. Hoewel de kerk vanwege de omvang en de neogotische kenmerken grote indruk maakte, miste ik de overdadige decoratie die je in de neogotiek vaak treft in architectuur en interieur. Naar mijn smaak heeft het gebouw een vrij protestants karakter. |
In november 2023 bezocht ik de Sint Martinuskerk uit 1897 in Sneek. Wat aan de buitenkant niet voltooid werd (de kerk heeft geen toren), werd met het interieur gecompenseerd. Zeker met de juiste lichtinval is de kerk in de beste katholieke tradities overdadig decoratief.
Overal in de kerk zijn mooie kunstwerken te vinden: beeldhouwwerk, houtsnijwerk, smeedijzeren hekwerken, een magnifieke kroonluchter en uiteraard de gebrandschilderde ramen van F. Nicolas. |
St. Martinuskerk, Sneek
Bouw: 1872 Architect: P. Cuypers |
St. Bonifatiuskerk, Leeuwarden
Bouw: 1882 - 1884 Architect: P. Cuypers |
Ik heb heel wat gotische kathedralen gezien in Engeland en Duitsland en het aardige aan de Bonifatiuskerk in Leeuwarden is dat je direct ziet waarom dit neogotiek genoemd wordt. Overal zijn kenmerken van middeleeuwse kathedralen aanwezig: ribgewelven, gebrandschilderde ramen, een middenschip tussen transepten en meer. Toch zijn er ook belangrijke verschillen zichtbaar. Moderne, neogotische kerken zijn gebouwd met bakstenen, waar in de middeleeuwen vaak grote blokken zandsteen werden gebruikt. Dat bepaalt direct de sfeer in de kerk, omdat de bruine baksteen het licht lijkt te absorberen.
|