Afgelopen week was er een documentaire op de TV die precies ging over de vragen die mij bezighouden in mijn 'project' om mijn digitale voetafdruk te verkleinen.

Een Deense documentaire maakt inzichtelijk waar we allemaal toestemming voor geven als we apps op onze smartphone installeren. We doen het zelf door op OK te toetsen, maar zijn ons er niet van bewust dat je daarmee bedrijven toestemming geeft om bijvoorbeeld je sms-jes te lezen.

De documentairemakers hebben zelf een zaklamp-app ontwikkeld, die dezelfde toestemming vraagt als Facebook. Na een paar dagen  laten ze niets-vermoedende gebruikers van de app zien wat ze over hen te weten zijn gekomen.

Mijn laatste actie in dit project was het opzeggen van mijn Twitter-account. Niet het meest heldhaftige, want ik deed er nauwelijks iets mee, maar goed....
Verder gebruik ik al een tijdje een Tor-browser, maar daar ben nog niet helemaal tevreden over. Websites die Flash gebruiken zijn bijvoorbeeld niet te bekijken en dat levert toch wel beperkingen op.

Omdat je via-via computers van anderen (in het buitenland) gebruikt, krijg je ook vaak meldingen dat webpagina's en video's niet te zien zijn, omdat je je buiten Nederland bevindt. Misschien stap ik wel terug naar second-best Mozilla Firefox.

Een beetje tot mijn eigen verrassing (wat heb ik soms, op sommige zaken, toch een doorzettingsvermogen!) maak ik serieus werk van mijn plan om mijn digitale voetafdruk te verkleinen. Back to the nineties, de tijd voordat Google, Facebook en andere stiekeme bedrijven via je smartphone je hele ziel en zaligheid kaart konden brengen!

Vanavond heb ik mijn smartphone ingeruild voor een eenvoudig toestelletje, ongeveer het goedkoopste dat er te vinden is. Dat kon omdat ik steeds meer functies die mijn Nokia Lumia vervult, vervang door ouderwetse losse onderdelen. Bellen doe ik dus voortaan met een Alcatel OneTouch.

Een andere functie op mijn smartphone is mijn agenda. Vorige week in Berlijn heb ik voor het eerst in jaren weer een papieren agenda gekocht. Ken je dat gevoel nog dat je als tiener had als je een nieuwe schoolagenda had gekocht? Gauw naar huis, je naam erin schrijven, adressen en verjaardagen invullen... Dat gevoel, het overviel me even. Heel even.

Dan blijkt dat een volwassen man nog 'in zijn nopjes' kan zijn met het kopen van een agenda.

Wie zegt dat eigenlijk nog: 'in zijn nopjes zijn'? Wie gebruikt de term 'MP3-speler' nog wel eens? Ik dus! Ik had eigenlijk niet gedacht dat ze nog verkocht worden, maar bij de Saturn aan Alexanderplatz bleek nog een ruime keuze! Zo heeft een los apparaat ook de functie van draagbare muziekspeler van mijn telefoon overgenomen.

RTl heeft besloten Zwarte Piet te vervangen door een 'roetveegpiet'. De nieuwste stap in een langlopende, ergerlijke discussie.

Ergerlijk omdat ik eigenlijk wel snap dat mensen met een huidskleur de traditionele Zwarte Piet denigrerend vinden. Als kind en later als ouder heb ik aan de figuur nooit een racistische lading gegeven. Toch werd ik door de tegenstanders van de traditionele Zwarte Piet als racist weggezet. Ik ben vooral om die reden voorstander gebleven van Zwarte Piet in zijn folkloristische, traditionele vorm.

Het nieuws dat RTL-pieten voortaan niet meer zwart zijn, had me dus eigenlijk enorm moeten dwarszitten. Ik had een Halbe Zijlstra reactie kunnen geven, maar - tot mijn eigen verrassing - vond ik de RTL-oplossing er eigenlijk wel leuk uitzien!

Overigens blijf ik er veel meer moeite mee hebben dat we ieder jaar een katholieke bisschop binnenhalen en onze kindertjes bij hem op schoot zetten. Bah! Daar zou eens een andere vorm voor gevonden moeten worden.

Maar dat is een heel nieuwe discussie.

Op de noordelijke helft van het eiland in de rivier Spree, liggen de Dom van Berlijn en een handvol musea. We hebben gekozen voor het Neues Museum (de andere komen een andere keer wel), vooral omdat we Nefertiti graag wilden zien.

Anders dan de naam doet vermoeden is het Neues Museum een heerlijk ouderwets museum over geschiedenis met lekker veel vitrines.

En ja, ze is a-dem-be-ne-mend mooi: Nefertiti. Sowieso is het aardig om iets dat je al zo vaak in boeken en op TV hebt gezien van dichtbij te kunnen bekijken. Maar als je zo dichtbij het voorwerp staat kun je de schoonheid pas echt waarderen: het gezicht is gemaakt met heel fijne, ranke lijnen van de neus, de mond en de hals en alles is uit kalksteen gebeeldhouwd.

Altijd leuk om in het buitenland te ontdekken dat ze echt wel weten wie de Friezen waren. Het Neues Museum heeft gelukkig een mooie afdeling Germanica (is dat een woord?) want altijd en eeuwig die musea over de Romeinen, dat heeft een mens wel een keer gezien (overigens heeft het Neues Museum ook een afdeling Romanica. En nee, dat is waarschijnlijk niet een bestaand woord).

Dat Romeinen en Egyptenaren mooie siervoorwerpen wisten te maken is agemeen bekend. De sierkunst van de Germanen blijft vaak wat onderbelicht. Vandaar een foto van Germaanse sierkunst: een riemgesp uit de zevende eeuw met een afbeelding van - waarschijnlijk - Christus.

Je raadt nooit wie we in Berlijn (bijna) tegenkwamen: Vladimir! Vladimir Poetin! En niet alleen Vladimir, maar ook Francois Hollande was er en Petro Porosjenko. Allemaal op bezoek bij Angela Merkel, om te praten over Syrië en de Oekraïne.

Wij merkten het pas toen we over Unter den Linden liepen en de toegang tot de Brandenburger Tor versperd werd door een pantserwagen (foto 1). Overal waar we keken stonden politiebusjes (foto 2) en de politiemensen die we begonnen lastig te vallen met toeristische vragen, zeiden dat ze ook niet wisten wat er aan de hand was. Uiteraard gingen er spookbeelden door mijn hoofd van een terroristische aanslag, al leek de Brandenburger Tor me daar niet geschikt voor.

​De sfeer aan de achterkant van de poort was ook dusdanig ontspannen, dat er iets anders aan de hand moest zijn. Daar gingen de politiemensen die uit 'de provincie' waren opgetrommeld met elkaar op de foto voor de Brandenburger Tor (foto 3).

​Hoe leuk is dat?

Wat er wel aan de hand was bleek verderop, toen een motoragent ons verbood over te steken. Na vijf minuten passeerde een stoet van zo'n tien zwarte Mercedessen, met voorop en achteraan de colonne een politieauto met een keurige vlag (foto 1).

Wie ons passeerden is me niet helemaal duidelijk, ondanks het feit dat de ruiten niet eens getint waren. Aan het vlaggetje en de sticker op de voorruit van de Mercedes te zien was het de Syrische delegatie (foto 5), maar of Porosjenko himself in de auto zat, heb ik nog steeds niet kunnen uitmaken (foto 6).

Ik ben van de generatie die op 9 november 1989 met open mond voor de televisie zat en zag hoe Oostduitsers door de Muur heen braken en euforisch West-Berlijn binnenliepen. Vandaag was ik op de plek waar een deel van die Muur nog bewaard wordt: de Bernauerstrasse.

De Muur is al bijna weer net zolang weg (27 jaar) als dat hij er gestaan heeft (28 jaar), maar dat neemt niet weg dat ik onder de indruk raakte van de tastbare geschiedenis: de betonnen platen die ooit deel uitmaakten van de Muur, de tegels in het gras die aangeven waar ontsnappingstunnels liepen en de kelders van woningen die gesloopt zijn om grenswachten beter zicht en schootsveld te bieden.

​En in dat gebied laten Berlijners nu hun hond uit...

In het documentatiecentrum zag ik veel iconische filmbeelden langskomen: een 77-jarige vrouw die uit een raam op de tweede verdieping van een huis bungelt, nog vastgehouden door een man, tot ze in het vangnet van de brandweer valt, de vrouw die het niemandsland doorrent en met haar haar in het prikkeldraad blijft hangen, Hans-Dietrich Genscher op het balkon van de Westduitse ambassade in Praag en woordvoerder Schabowski van de SED die onbedoeld het startsein voor de val van de Muur geeft als hij per ongeluk zegt dat Oostduitsers 'per direct' het recht hebben naar het Westen te reizen.

​Toch is er geen filmbeeld dat me zo is bijgebleven als dat van de grenswacht Conrad Schumann die eerst quasi-nonchalant tegen een huis aan de Ruppiner Strasse leunt en dan - als zijn collega's even niet kijken - een sprintje trekt, over de prikkeldraadversperring springt, zijn geweer weggooit en in een klaarstaand politiebusje springt.

​De man is de rest van zijn leven bang geweest voor represailles van de Stasi en pleegde in 1998 om onbekende redenen zelfmoord.

Een eerste keer naar Berlijn. Vanuit Fryslan zijn er met de auto dan twee mogelijke routes. Over Hamburg of over Hannover. Hannover was qua afstand net iets korter. We kwamen na Hannover echter in een file te staan, na een dodelijk ongeval, waarbij een vrachtwagen met gevaarlijke stoffen betrokken was.

Na enkele uren filerijden bereikten we de afrit bij Bornstedt en werden we door Eichenbarleben naar Irxleben naar de snelweg terug geleid. Dat klinkt soepel, maar ook over die tien tot vijftien kilometer deden we ongeveer een uur. De beide dorpen gaven een eerste indruk van het oude Oost-Duitsland dat na de hereniging nog steeds niet in volle bloei staat.

De volgende dag bleek op bijna dezelfde plek - ter hoogte van Bornstedt - opnieuw een ongeval te hebben plaatsgevonden, deze keer zelfs met twee doden. Een gefrustreerde brandweerman vertelde in het regionale nieuws van de moeite die de hulpdiensten hadden gehad om de plek van het ongeluk te bereiken.

In Nederland en Denemarken heb ik gezien hoe haastig weggebruikers ruimte maken voor hulpdiensten. Blijkbaar vinden veel Duitsers het acceptabel verkeersslachtoffers te laten creperen.

Op de terugweg zijn we over Hamburg gegaan.

Vandaag heb ik Band on the Run van Paul McCartney & Wings gekocht. Een paar weken geleden al het album Ringo van Ringo Starr. Ringo verscheen in november 1973, Band on the Run een maand later.

Het zijn allebei albums die thuishoren in de canon van de Beatlesmuziek. Dat zal ik uitleggen. Echte Beatlesfans durven te erkennen dat de Fab Four ook fabulous flaws konden produceren. Dieptepunt in het oeuvre is wat mij betreft 'Octopussy's Garden' en ook George Harrison heeft een paar missers op de albums weten te krijgen.

Daarnaast is het een kwestie van smaak. De eerste albums staan nog vol met covers die ik weinig interessant vind. Wil je weten waarom The Beatles de grootste band aller tijden waren, dan kun je naar mijn mening toe met tien albums.

Niet alleen de Beatles-periode is in tien albums samen te vatten, ook de periode na The Beatles kun je leren kennen met niet meer dan tien albums. Een canon van de Beatlesmuziek, zo je wilt. Niet dat de rest oninteressant is, of genegeerd kan worden, maar deze albums zijn onmisbaar:

The Beatles

1. 1962 - 1966
De grootste hits uit de eerste jaren, van 'She loves you' tot 'Drive my car', alles waarmee ze doorbraken en groot werden
2. Live at the BBC
The Beatles was natuurlijk een fantastische live-act, maar een echt live album hebben ze nooit uitgebracht. Op dit album is te horen wat ze live konden, zonder gegil van het publiek en mooi opgenomen.
3. Rubber Soul
Wat betreft de albums wordt het vanaf 1965 interessant. Teksten krijgen wat meer diepgang (in ieder geval die van Lennon; 'In my life' en 'Girl') onder invloed van Bob Dylan.
4. Revolver
Een hoogtepunt in Britse popmuziek. Scherpe songs, experimenteerdrift (toeters in 'Got to get you into my life' en de eerste muziek die achterstevoren in de mix wordt geplaatst!)
5. Sgt. Pepper's
The Beatles gaan nu helemaal los in de studio en songs als 'Being for the benefit of mr. Kite' en 'A day in the life' zijn onweerstaanbaar mooi.
6. The magical mystery tour
Omdat bij latere uitgaven van het album 'Strawberry Fields Forever' en 'Penny Lane' zijn opgenomen. Samen met 'I am the Walrus' drie van de meest bijzondere Beatlesnummers.
7. The White Album
Qua sfeer en energie lagen de nummers in de eerste drie jaar van The Beatles niet heel verschrikkelijk ver uit elkaar. Nergens als op The White Album verschillen nummers zo verschrikkelijk veel van elkaar.
8. Abbey Road
Later opgenomen dan 'Let it be', dus het feitelijke slotakkoord. Na de dip van Let it be-sessies laten The Beatles nog een keer horen waartoe ze in staat zijn: 'Come together'  en de hele medley.
9. Let it be
Zeker niet vanwege de slijmerige titelsong of 'The long and winding road', maar veel meer vanwege 'Across the universe' en 'I've got a feeling', is dit een onmisbaar album. Vooral te beluisteren omdat The Beatles laten horen dat ze er eigenlijk genoeg van hebben.
10. Anthology II
Een kijkje in de keuken bij de opnames van de meest bewerkelijke Beatlesnummers: 'Tomorrow never knows', 'Strawberry Fields forever', A day in the life' en 'I am the Walrus'.

Solo
1. All things must pass - George Harrison
2. John Lennon Plastic Ono Band
3. Imagine - John Lennon
4. Ringo - Ringo Starr
5. Band on the Run - Paul McCartney & Wings
6. Wings over America
7. Double Fantasy - John Lennon & Yoko Ono
8. Tug of war - Paul McCartney
9. Cloud nine - George Harrison
10. Choba b CCCP - Paul McCartney