Johannes Beers
  • Blog
  • Frysk
    • ferhalen
    • essees
    • boekbesprekken
    • kollums
  • History
    • Frescoes >
      • Frisian frescoes
      • Danish frescoes
      • Swedish frescoes
      • Other countries
    • Runes >
      • Runes in Frisia >
        • Frisian runic inscriptions
        • Aspects of Frisian runes
        • The corpus of Frisian runic inscriptions
      • Runes in Denmark
      • Runes in Sweden
    • Viking trading places >
      • Ribe
      • Hedeby
      • Birka
      • Kaupang
      • Dorestad
    • Carel Roorda
    • The Georgian uprising on Texel
    • 1952: Swedish DC-3 shot down by Russia
  • Genealogie
    • beersgeschiedenis
    • Beerskwartierstaat >
      • beersrinzepiet
      • beersjitze
      • beersrinze
      • beerspieter
      • beersrinsegerlofs
      • beersgerlofklazes
      • beersclaasmartens
      • beersmaartenijans
    • palgeschiedenis
    • PalKwartierstaat >
      • palauke
      • paljogchum >
        • devries
      • paljelkewiebes
      • palwiebeoenes
      • paloenejelkes
      • paljelkejohannes
      • paljohannesgerrits
      • palgerritjohannes
  • Foto's
    • Geschiedenis
    • Stinzen en states
    • Stad en Dorp
    • Landschap
    • Militair
    • Muziek
    • Diversen
  • Zorg
    • Sietze Kijlstra
    • Johan Mackenbach
    • Evelien Finnema
  • Contact

Frisia non cantat

28/5/2015

0 Opmerkingen

 
Tacitus skreau it al: Friezen sjonge net en dat is yn twatûzen jier net feroare. Fansels, der wurdt wol songen, mar hat Fryslân in echte muzikale tradysje? My tinkt fan net.
De Ieren hawwe harren folkmusic, de Frânsen it chanson en sels de Dútsers hawwe wat, al is it mar de Schlager. Allegearre al aardich âldfrinzich, mar de Belgen hawwe nijsgjirrige indymuzyk (dEUS en Balthazar) en de Sweden skitterje mei Eurovyzjepop.

Nim in lân as Iislân. Noch gjin 350.000 ynwenners, mar wat in muzyk makket men der! Nammen as Björk, Of Monsters and Men, Asgeir, Emilliana Torrini en Sigur Ros binne mar in pear fan de artysten dy’t de ôfrûne jierren ynternasjonaal súkses hân ha.
Tinkt de âldere generaasje oan Het Goede Doel, mei Blaudzun, Kyteman en Kensington is in stêd as Utert – ek mar 330.000 ynwenners – al desennia in briedplak foar bands dy’t yn heel Nederlân populêr binne.

Nee, dan Fryslân.

Rûchwei twa kear safolle ynwenners as Iislân of Utert en in muzikale tradysje fan neat. Fryslân hat bûten de provinsjegrinzen neffens my mar twa grutte (Frysktalige) hits levere: In Nije Dei fan De Kast en Wêr Bisto fan Twarres. Middle of the Road. Trettjin yn in Dozyn.

Sucht….!

Hoe kin it wêze dat wy hjir net meidogge yn de ynternasjonale popmuzyk, de nasjonale popmuzyk of sels de popmuzyk fan Noard-Nederlân? Net dat der safolle út Grins komt, mar dêr ha se der wol foar soarge dat der topartysten te spyljen komme, bygelyks yn Vera of op Eurosonic/Noorderslag. En Drinte hat fansels Daniel Lohues, de beste singer/songwriter fan Nederlân.

Ik ha wol in teory oer de fraach wêrom’t Fryslân net meidocht yn de (ynter)nasjonale popmuzykwrâld. Muzikaal hawwe wy wat oare ynteressen. De wichtichste muzikale tradysjes yn Fryslân binne de blaaskapellen en de koaren en dy hawwe in soad muzikale kreativiteit usurpearre. Elk doarp hat sa’n bytsje in blaaskapel. Koaren hawwe Friezen ek altiten prachtich fûn om yn te sjongen. It probleem mei in blaaskapel of in koar is dat it allinne wurk útfiert fan oaren. De krêft fan popmuzyk sit him yn it tegearre muzyk meitsjen. Dat dogge wy hjir net.

Der is lykwols wol wat oan it feroarjen. Komt it fan Leeuwarden Culturele Hoofdstad in 2018? Komt it fan de popakademy yn Ljouwert? Komt it fan poppoadium Asteriks? Komt it fan festivals as Into the Great Wide Open en Welcome to the Village? Yn alle gefallen binne der hjoed-de-dei wat bands dy’t meikomme lykje te kinnen yn ynternasjonaal ferbân.

De earste band dy’t ik neame wol is Sväva. De namme fan de band (Sweedsk foar ‘sweve’) liket al te wizen op Skandinavyske ynfloeden en yndied, de band hat al te toeren west yn Sweden. De fiifkoppige gitaarband Sväva makket dreamerige popmuzyk dy’t – oh irony – nea sweverich wurdt.

Echt ûnder de yndruk bin ik fan Blackbox Red. It binne in drummer (Stefan) en in gitariste (Eva) dy’t muzyk meitsje sa’t dat yn Fryslân noch net earder dien is. Fansels, der wiene wol earder bands mei in soad lûd, mar al te faak hat de komposysje fan in nûmer te lijen fan de winsk om lûd te wêzen. Blackbox Red kin knap songskriuwe, wit spanning op te bouwen yn de songs, jout enerzjike optredens mei in knappe behearsking fan de ynstruminten en it opfallendste fan alles: hja meitsje popmuzyk sûnder help fan in bassist.

Mar dat is allinne geëamel fan in mislearre basgitaarspiler.
​Sväva en Blackbox Red wurkje op ’t heden hurd oan harren bekendheid mei optredens en it útbringen fan EP’s. Neffens my binne it de Fryske bands dy’t op ’t heden de grutste kans hawwe troch te brekken. In plak yn de hitlisten sit der foar dizze bands net drekst yn, mar yn it alternative sirkwy soene hja Fryslân as lân fan popmuzyk by eintsjebeslút wolris op de kaart sette kinne.
0 Opmerkingen

Dat stiet der net, fansels...

22/5/2015

0 Opmerkingen

 
De Leeuwarder Courant fan 20 maaie 2015 hat goed nijs oer it Frysk. De kop fan it stikje is ‘Fries populair in de opvoeding’.   It is mar in lyts artikeltsje, dat ik nim it even mei jimme troch. It begjint mei in lange sin: ‘Een kleine 90 procent van de ouders in Friesland vindt dat een meertalige opvoeding een positieve ontwikkeling heeft op de ontwikkeling van een kind’. Nijsgjirrich fansels en men soe hast tinke dat 90 persint fan de Fryske âlden harren bern mei it Nederlansk én it Frysk grutbringt.  

Mar dat stiet der net, fansels.
 

Meartalich kin ommers ek Nederlansk mei Ingelsk, of Arabysk of Berbersk wêze. De folgjende sin is ek moai: ‘Het gebruik van zowel het Fries als het Nederlands wordt als een toevoeging beschouwd op de algemene ontwikkeling’. Nijsgjirrich fansels en men soe hast tinke dat Fryske âlden de Fryske taal as in betingst foar in goede algemiene ûntwikkeling sjogge.
 

Mar dat stiet der net, fansels.
 

Meartaligens is ommers net mear as in ‘toevoeging’ op in algemiene ûntwikkeling dy’t blykber al behelle wurdt yn in ien taal en my tinkt dat de âlden út it ûndersyk dêrby grif net oan it Frysk tocht hawwe.
Foar de dúdlikens skriuwt de Leeuwarder Courant: ‘de uitkomsten vallen in het algemeen positief uit voor de Friese taal’. Net planút, mar dochs wol oer it generaal posityf. De reden foar dit positivisme docht bliken ut it feit dat ’in het geval van een meertalige opvoeding 58 procent kiest voor het Fries als voertaal’. Tige nijsgjirrich fansels en men soe hast tinke dat 58 persint fan de Fryske âlden as fiertaal Frysk brûkt.  

Mar dat stiet der net, fansels.  

De fraach is earst hoefolle âlden harren bern meartalich grutbringe: it makket ommers wol wat út oft dat 80 persint of 8 persint is. Wy witte it net. Fan alle âlden yn Fryslân, fynt 90% meartaligens posityf foar in bern. Fan dy 90% bringt in ús ûbekend persintaazje de bern ek meartalich op. Fan dat ûnbekende tal meartalige húshâldings is 58% Frysktalich. Dat kin by eintsjebslút in ferhipte lyts tal minsken wêze.
 

Mar dat stiet der fansels net!
 

Lit ik dan mar de hurde sifers jaan: yn 1995 waard noch troch 60% fan de Fryske âlden Frysk sprutsen, yn 2003 wie dat noch mar 41%. Dit is ek de útkomst fan in ûndersyk, mar dit ûndersyk komt wol fan bûten Fryslân.
 

It rint tebek en it giet hurd. Ik haw it earder sein en ik sis it noch mar ris: it Frysk hellet de ein fan dizze ieu net. ​
0 Opmerkingen

Fonger Beers

17/5/2015

0 Opmerkingen

 
It is no in wike ferlyn dat ús mem ús yn Denemarken skille. As ús mem ús yn Denemarken bellet, kin dat allinne mar min min nijs wêze. Yndied: tige min nijs.
Picture
Juster hawwe wy myn neef Fonger te hôf brocht. Noch mar 25 jier âld. Fierstente jong. In minne dei. Tusken it fertriet troch wiene der dochs ek moaie saken: it grutte tal minsken dat oanwêzich wie, de stoet mei motoaren en âlde Amerikaanske weinen makke it ta in passend ôfskied fan Fonger.

It moaiste wie dochs wol hoe sterk sus Femke en heit Jan harren ôfskiedspraatsje dienen, benammen as Omke fertelt hoe grutsk er op Fonger is en nei de kiste wiist:

“Myn soan!”


As ik omke Jan letter freegje hoe’t er oerein bliuwt yn dit soarte fan tiden, seit er mei in gniis: “in Beers krije se net samar op ‘e knibbels!”

Ferrek! Dat is ek sa. Goed dat er it my even wer yn ’t sin bringt, want der hawwe wolris dagen west dat ik dat better foar eagen hie.

0 Opmerkingen
    Ik ben ook te vinden op Mastodon

    Categorieën

    Alles
    Berlin
    Danish Adverts
    Digitale Voetafdruk
    Frysk
    Graphic Novel
    PAL/GroenLinks
    Popmuziek
    Reboelje
    Skanokollum
    Waargebeurd
    Zeer Kort Verhaal
    Zorg

    Archieven

    Maart 2023
    Februari 2023
    Januari 2023
    November 2022
    Juli 2022
    Juni 2022
    Mei 2022
    September 2021
    Augustus 2021
    Mei 2021
    Maart 2021
    Februari 2021
    Januari 2021
    December 2020
    November 2020
    Oktober 2020
    Augustus 2020
    April 2020
    Februari 2019
    December 2018
    November 2018
    September 2018
    Juli 2018
    Juni 2018
    Mei 2018
    April 2018
    Maart 2018
    Februari 2018
    Januari 2018
    December 2017
    November 2017
    Oktober 2017
    Juni 2017
    Mei 2017
    April 2017
    Maart 2017
    Februari 2017
    Januari 2017
    December 2016
    November 2016
    Oktober 2016
    September 2016
    Augustus 2016
    Juli 2016
    Juni 2016
    Maart 2016
    Februari 2016
    Januari 2016
    December 2015
    November 2015
    Oktober 2015
    Augustus 2015
    Juni 2015
    Mei 2015
    April 2015
    Maart 2015
    September 2014
    Augustus 2014
    Juli 2014
    Juni 2014
    Mei 2014
    November 2013
    Oktober 2013
    September 2013
    April 2013
    Maart 2013
    December 2012
    Februari 2012
    December 2011
    Mei 2010
    Februari 2009

Powered by Maak je eigen unieke website met aanpasbare sjablonen.
  • Blog
  • Frysk
    • ferhalen
    • essees
    • boekbesprekken
    • kollums
  • History
    • Frescoes >
      • Frisian frescoes
      • Danish frescoes
      • Swedish frescoes
      • Other countries
    • Runes >
      • Runes in Frisia >
        • Frisian runic inscriptions
        • Aspects of Frisian runes
        • The corpus of Frisian runic inscriptions
      • Runes in Denmark
      • Runes in Sweden
    • Viking trading places >
      • Ribe
      • Hedeby
      • Birka
      • Kaupang
      • Dorestad
    • Carel Roorda
    • The Georgian uprising on Texel
    • 1952: Swedish DC-3 shot down by Russia
  • Genealogie
    • beersgeschiedenis
    • Beerskwartierstaat >
      • beersrinzepiet
      • beersjitze
      • beersrinze
      • beerspieter
      • beersrinsegerlofs
      • beersgerlofklazes
      • beersclaasmartens
      • beersmaartenijans
    • palgeschiedenis
    • PalKwartierstaat >
      • palauke
      • paljogchum >
        • devries
      • paljelkewiebes
      • palwiebeoenes
      • paloenejelkes
      • paljelkejohannes
      • paljohannesgerrits
      • palgerritjohannes
  • Foto's
    • Geschiedenis
    • Stinzen en states
    • Stad en Dorp
    • Landschap
    • Militair
    • Muziek
    • Diversen
  • Zorg
    • Sietze Kijlstra
    • Johan Mackenbach
    • Evelien Finnema
  • Contact