Dat stiet der net, fansels...

De Leeuwarder Courant fan 20 maaie 2015 hat goed nijs oer it Frysk. De kop fan it stikje is ‘Fries populair in de opvoeding’.   It is mar in lyts artikeltsje, dat ik nim it even mei jimme troch. It begjint mei in lange sin: ‘Een kleine 90 procent van de ouders in Friesland vindt dat een meertalige opvoeding een positieve ontwikkeling heeft op de ontwikkeling van een kind’. Nijsgjirrich fansels en men soe hast tinke dat 90 persint fan de Fryske âlden harren bern mei it Nederlansk én it Frysk grutbringt.  

Mar dat stiet der net, fansels.  

Meartalich kin ommers ek Nederlansk mei Ingelsk, of Arabysk of Berbersk wêze. De folgjende sin is ek moai: ‘Het gebruik van zowel het Fries als het Nederlands wordt als een toevoeging beschouwd op de algemene ontwikkeling’. Nijsgjirrich fansels en men soe hast tinke dat Fryske âlden de Fryske taal as in betingst foar in goede algemiene ûntwikkeling sjogge.  

Mar dat stiet der net, fansels.  

Meartaligens is ommers net mear as in ‘toevoeging’ op in algemiene ûntwikkeling dy’t blykber al behelle wurdt yn in ien taal en my tinkt dat de âlden út it ûndersyk dêrby grif net oan it Frysk tocht hawwe. Foar de dúdlikens skriuwt de Leeuwarder Courant: ‘de uitkomsten vallen in het algemeen positief uit voor de Friese taal’. Net planút, mar dochs wol oer it generaal posityf. De reden foar dit positivisme docht bliken ut it feit dat ’in het geval van een meertalige opvoeding 58 procent kiest voor het Fries als voertaal’. Tige nijsgjirrich fansels en men soe hast tinke dat 58 persint fan de Fryske âlden as fiertaal Frysk brûkt.  

Mar dat stiet der net, fansels.  

De fraach is earst hoefolle âlden harren bern meartalich grutbringe: it makket ommers wol wat út oft dat 80 persint of 8 persint is. Wy witte it net. Fan alle âlden yn Fryslân, fynt 90% meartaligens posityf foar in bern. Fan dy 90% bringt in ús ûbekend persintaazje de bern ek meartalich op. Fan dat ûnbekende tal meartalige húshâldings is 58% Frysktalich. Dat kin by eintsjebslút in ferhipte lyts tal minsken wêze.  

Mar dat stiet der fansels net!  

Lit ik dan mar de hurde sifers jaan: yn 1995 waard noch troch 60% fan de Fryske âlden Frysk sprutsen, yn 2003 wie dat noch mar 41%. Dit is ek de útkomst fan in ûndersyk, mar dit ûndersyk komt wol fan bûten Fryslân.  

It rint tebek en it giet hurd. Ik haw it earder sein en ik sis it noch mar ris: it Frysk hellet de ein fan dizze ieu net. ​