De waanzin

​Ooit, toen ik te jong was om mijn eigen geld te verdienen, maar oud genoeg om een eigen platenspeler te hebben én er nog geen streamingsdiensten waren, was er een briljante manier om toch veel muziek te leren kennen: de bibliotheek in Leeuwarden leende naast boeken, voor ƒ1,25 per stuk, ook LP's uit. De allereerste keer dat ik in de 'discotheek' kwam, nam ik uiteraard iets Beatlesachtigs mee (Tug of War van Paul McCartney), maar ik wilde ook iets onbekends. Dat werd The Rise & Fall of Madness. Daar stond Our House op en die hit kende ik al wel, dus dat durfde ik wel aan.

​Balanced on the edge, only time could tell
Some say he was pushed, ​others say he fell
Standing on that rooftop, his brain told him 'no'
But all the dreams in nights before, told him he must go

Tiptoes (Barson/McPherson)

Al die geleende LP's zette ik op tape, maar uiteraard staan de meeste nu in de CD-kast. Rise & Fall en Tug of War in ieder geval wel, want beide albums vind ik nog steeds heerlijk om naar te luisteren. Niet alleen uit jeugdsentiment, maar ook omdat er - heel uitzonderlijk - geen enkel zwak nummer op staat.

​Madness leerde ik nog beter kennen, kreeg ook een bredere liefde voor alles dat met ska, rocksteady en reggae te maken, versleet tientallen Doc Marten's boots en Camden Street/Market/Lock werd een favoriet plekje van me op de wereld.

Muzikaal wilde het na The Rise & Fall met Madness niet meer zo lukken, maar in 2009 brachten ze misschien wel hun sterkste album ooit uit: The Liberty of Norton Folgate. Een concept-album zowaar, over een kleine vrijstaat in het Noorden van Londen. Hier ook weer geen enkel zwak nummer. Ik speelde de CD zo vaak dat mijn zoontje, toen zes of zeven, hele stukken begon mee te zingen.​ Het si nog altijd een van de weinige albums die we alle vier in ons gezin mooi vinden.

​So, stay forever young
Don't you do what I have done
Oh, stay forever young
Before paradise lost and innocence gone

Forever Young (McPherson)

E. had nog maar een paar dagen tevoren kaarten geregeld, dus gister zat ik - rode DM's aan - vrij onverwacht ineens in Afas Live, klaar voor een live- show van de Nutty Gents. De kaarten zeiden 20:00u, Afas had het echter om 21:00u ingepland, dus pas na lang wachten kwamen de mannen het podium op. Suggs schreed naar de microfoon.

HEY YOU! DON'T WATCH THAT!

Weinig woorden in de geschiedenis van de popmuziek hebben zo'n elektrificerend effect op een mensenmassa. De zaal was los. Madness hoeft een show niet voorzichtig op te bouwen naar een climax met de grootste hits. Ze kunnen met zo'n stamper binnenkomen en anderhalf uur vullen met alleen maar hits, hits, een enkel minder bekend nummer gevolgd door nog meer hits. 

Met dank aan Frans voor de video

​Het mooie is dat, hoewel veel van de nummers aan elkaar hangen van de vette ska, gecombineerd met slappe humor, er momenten waren die ik ronduit ontroerend vond. Inderdaad, nummers als NW5 van Norton Folgate en het magistrale Our House van The Rise & Fall, maar ook het moment dat Suggs ons nog even aan 'the great, great Terry Hall' herinnerde, bijvoorbeeld. 

Grappig was het Theo Maassen-momentje, toen Suggs wel heel erg jong publiek op de eerste rij ontdekte. Hun namen bleven onverstaanbaar (en ze hoefden ook zeker niet te vertrekken) maar ome Suggs had nog wel goed advies voor hen: 'Get an education. Really. I never had one and I wish I had'. 

Madness, 1 april 2023 (foto's: Afas Live)

De redenen waarom mensen naar Madness komen kijken zijn verschillend. Natuurlijk: feest der herkenning, of gewoon een feestje. Zet een in de hal gekochte fez op je kop, of kom met je hele vriendenclub in tropenoutfit. Dikke hits, dikke lol. Zelf genoot ik dus het meest van specifieke nummers als Our House en NW5 en het zou jammer zijn als we Madness alleen maar zien als die feestband van House of Fun en Baggy Trousers. Ze zijn de belichaming van die mooie Ska/Skinhead met DM's subcultuur.

En vergis je niet: ze hebben hele goede mooie nummers geschreven. Luister maar eens naar The Sun and the Rain en ​Lovestruck.

​Genieten...

​Nothing, it seems, lasts forever
People change just like the weather
Some for good and sometimes never
I hope things work out for the better

'Cos I would give you everything
For just that smile you bring
For just the song to sing

NW5 (McPherson/Foreman)