Rituele functie

Als je - zoals ik - een beetje geïnteresseerd bent in geschiedenis in het algemeen en archeologie in het bijzonder, is het volgende je misschien ook wel eens opgevallen

Ik zag het vuistdikke kopje hierboven, met de uitleg dat het misschien van een heiligenbeeld is geweest. Het kan zijn dat men daar aanwijzingen voor heeft die ik niet ken, maar ik vraag het me af, hoor. Volgens mij kon men tussen 1200 en 1400 echt wel realistischer hoofdjes kleien dat deze met z'n uitpuilende oogjes. Niet het meest eerbiedige heiligenbeeld...

Waarom toch, nemen archeologen zo vaak aan dat een vondst, cq. een voorwerp waarvan de functie niet geheel duidelijk is, een religieuze of rituele functie heeft? 

Waarom kan onder deze kop niet een doekje met aangenaaide handjes gehangen hebben, zodat het bij het poppenkastspelen gebruikt kon worden? Of zoals ik vroeger een vliegtuigje van papier vouwde voor mijn kinderen, zo kleide misschien een Middeleeuwse vader een kopje van klei voor zijn kinderen. Gewoon voor de gein. Omdat het kan. Waarom die eeuwige fascinatie met religie en rituelen: zwaarden op de bodem van een meer? Rituele functie! Houten staafje met runentekens? Rituele functie! Vreemdsoortige stenen bouwwerken in Saudi-Arabië? Rituele functie!

Misschien wel het mooiste voorbeeld vond ik in dit krantenartikel, hier rechts als PDF te downloaden.​

nhd_6-10-2021_jelleboog_open_dag.pdf
File Size:	1179 kb
File Type:	pdf

Download File

---

​Bij de opgravingen aan de Middeleeuwse ringwal in Den Burg op Texel werden verkleuringen in de grond aangetroffen. Kuilen die zelfs helemaal uit de prehistorie stammen. Nu kunnen kuilen heel veel functies hebben gehad (afval, koel bewaren/opslag, verdediging) en de werkelijke functie die het ooit had zal nooit te achterhalen zijn, maar waarom kiest de archeoloog van dienst dan toch weer voor 'rituele functie'? Waarom!? Hij heeft geen idee waarom die kuil ooit is gegraven! Waarom dan ritueel? En specifiek voorouderverering ook nog!? Als je totaal niet weet waar die kuil voor was, hoe kom je dan heel specifiek bij rituele ouderverering? Ik kan er met mijn verstand niet bij.

Ik heb mezelf daarom aangeleerd om bij iedere archeologische vondst die hier of ginder met 'rituele functie' wordt omschreven, een alternatieve, evengoed mogelijke functie te bedenken. Enkele voorbeelden:

Het 'Mannetje van Willemstad' (5400 vChr.): rituele functie of pion van een soort schaakspel?

Tollundman: ritueel mensenoffer of terechtstelling van een zware crimineel?

De 'Tempel van Barger-Oosterveld' of waslijn extra-ordinaire (voor grote lakens)?